فشار مثبت و منفی در تهویه ساختمان
به‌طور کلی هدف از تهویه هوای ساختمانها تهیه کیفیت لازم برای هوای داخل ساختمان است؛ که به‌طور اساسی بر پایه هوای تازه و دفع یا حذف آلودگی هوای داخل می‌باشد و ایجاد دمای مناسب به وسیله مکانیزم‌های انتقال دما می‌باشد.
هوای کهنه یا همان آلودگی‌های اصلی عبارتند از:
۱- بو و رطوبت ایجاد شده توسط افراد و فعالیت آن‌ها
۲- انتشار از طریق مواد، لوازم، اثاثیه، تجهیزات ساختمان، شوینده‌ها و غیره.
۳- دود تنباکو و آلودگی حاصل از مراحل احتراق در ساختمان
۴- آلودگی منابع خارج از ساختمان
استفاده از تهویه سه هدف را دارد که عبارتند از: ۱- خنک‌سازی هوای داخل ساختمان توسط جابه‌جایی یا حذف آن با هوای بیرون از ساختمان تا زمانی که هوای بیرون سردتر از داخل باشد. ۲- خارج کردن هوای کهنه یا همان آلودگی‌های اصلی از ساختمان و ۳-تلاش برای کنترل دمای هوا در ساختمان
پیشینه ابداع فشار مثبت در تهویه ساختمان:
سیستم‌های تهویه با فشار مثبت برای اولین بار در دهه ۱۹۷۰ برای مقابله با تراکم با ارائه تهویه مداوم بدون ایجاد جریان‌های سرد و بدون تأثیر بر عملکرد دستگاه‌های احتراق با دود باز معرفی شدند. سیستم‌های تهویه با فشار مثبت معمولاً از یک فن کوچک در قسمت زیر شیروانی تشکیل شده‌اند که هوای فیلتر شده و «تازه» را از طریق دریچه‌های سقفی به داخل ساختمان می‌فرستد و هوای مرطوب را از طریق شکاف‌های اطراف درها و پنجره‌ها و سایر مناطق نشتی به بیرون می‌برد. این بدان معنی است که هوای مرطوب و کهنه می تواند از خانه خارج شود، حتی زمانی که پنجره ها و درها باز نمی شوند، و از ایجاد تراکم و رشد کپک جلوگیری می کند.
در تهویه ساختمان فشار مثبت و منفی چه کاربردی دارد؟
فشار مثبت یعنی حجم هوای تمیز از محیط بیرون از ساختمان به سمت محیط داخل ساختمان دمیده شود. بهترین دستگاه مکانیکی برای تأمین فشار مثبت، فن دمنده است. در مقابل فشار منفی در تهویه یعنی حجم هوای آلوده از محیط داخل به سمت بیرون هدایت می شود. این فرایند تحت یک مکش با فشار ثابت انجام می‌گیرد و به این ترتیب، یک فن مکنده، بهترین انتخاب خواهد بود.
سیستم‌های ترکیبی تجهیزاتی هستند که بتوانند هوای آلوده را خارج کنند و در ادامه، هوای تمیز را به محیط منتقل کنند. مهم‌ترین مزیت نصب ترکیبی سیستم تهویه‌ای تامین کننده فشار مثبت و فشار منفی، کمک به فرایند اطفاء حریق در ساختمانها است. اگر دود ناشی از احتراق در یک مکان به اندازه‌ای تجمع پیدا کند که سلامت افراد به خطر بیفتد، سیستم فشار منفی، دود را از یک سمت خارج کرده و سیستم فشار مثبت می‌تواند هوای تازه را از سمت دیگر وارد کند.
وقتی حجم آلودگی در محیط داخل افزایش پیدا کند، فن مکنده، حجم قابل توجهی از هوا را به بیرون هدایت می‌کند؛ در ادامه، یک فن دمنده می‌تواند بر اساس فشار مثبت، هوای تمیز را به داخل محوطه وارد کند.
در کدام قسمت ساختمان از فشار مثبت و در کدام قسمت از فشار منفی استفاده می‌شود؟
در راه‌پله تهویه باید با فشار مثبت باشد تا هوا از سمت راه پله‌ها به سمت داخل منازل حرکت کرده و راه پله‌ها را برای عبور افراد ایمن نگه دارد. این اختلاف فشار این امکان را به افرادی که در طبقات بالا زندگی میکنند، می‌دهد که در هنگام حریق بدون مسمومیت ناشی از گاز دود، خود را به طبقات پایینی برسانند. در سرویس‌های بهداشتی تهویه با فشار منفی است تا آلودگی‌ها بسمت بیرون هدایت شود.
در حال حاضر فشار مثبت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است بعد از حادثه‌ی پلاسکو، سازمان آتش‌نشانی مقررات و قوانین سفت و سختی در رابطه با وجود جریان‌های فشار مثبت در ساختمانها تعیین و ابلاغ کرد که در ساختمان‌های بالای ۲۳ متر یا ۶ طبقه استفاده از سیسیتم فشار مثبت الزامی می‌باشد.
سیستم تخلیه دود (همان فن فشار مثبت) این گونه عمل می‌کند که راه‌پله با گیرنده حساس به دود یا آتش فعال می‌شود و با به‌وجود آوردن اختلاف فشار بین واحد آتش گرفته و طبقات از سرایت آتش به دیگر نقاط ساختمان جلوگیری کرده و همچنین فرصتی را فراهم می‌کند تا اهالی ساختمان از مسیری بدون دود و آتش خارج شوند. همچنین از طرفی با شرایطی که سیستم تخلیه دود یا فن فشار مثبت راه پله فراهم می‌آورد، گروه‌های آتش نشانی به راحتی به محل حریق جهت اطفاء دست پیدا میکنند و در نهایت با صرف کمترین زمان برای اطفای حریق کمترین خسارت به ساختمان وارد می‌شود.
همچنین بخوانید: قیمت مسکن چگونه به تعادل می رسد؟
